Trị liệu tâm lý là gì? Đây được xem là một phương pháp hỗ trợ điều trị các vấn đề về tâm thần rất hiệu quả và quan trọng. Phương pháp này thường điều trị bằng các kỹ thuật về tâm lý là chính. Trị liệu tâm lý giúp các bệnh nhận có thể vượt qua những rối loạn tâm lý và sống tốt hơn. Dưới đây Trung tâm hỗ trợ phát triển hòa nhập Hoa Hướng Dương sẽ cùng các bạn tìm hiểu một số phương pháp trị liệu phổ biến và hiệu quả nhất.
Mục lục
1. Tâm lý trị liệu là gì?
Tâm lý trị liệu là gì? Tâm lý trị liệu là phương pháp điều trị bao gồm hệ thống các kỹ thuật được thực hiện nhằm khắc phục và cải thiện một số vấn đề liên quan đến nhận thức hành vi, cảm xúc. Thông qua phương pháp này có thể hỗ trợ người bệnh tháo gỡ được những vấn đề về tâm thần, tâm lý. Từ đó dần thay đổi lối sống, hành vi và phát triển hoàn thiện nhất.
Các phương pháp trị liệu tâm lý đều có ảnh hưởng tích cực đến mọi người, giúp bản thân phát triển chín chắn, hoàn thiện và trường thành, tư duy đúng đắn nhất. Các kỹ năng giao tiếp, kỹ năng về xã hội cũng được nâng cao giúp trẻ đặc biệt có thể vượt qua những khó khăn trong cuộc sống. Thông thường, trị liệu tâm lý sẽ được thực hiện thông qua phi ngôn ngữ (ánh mắt, điệu bộ, biểu cảm) hoặc ngôn ngữ. Một quy trình trị liệu thường có ít nhất một người bệnh và một chuyên gia chuyên về trị liệu. Thời gian thường kéo dài trong 21 buổi hoặc có thể hơn tùy tình trạng tâm lý.
2. Mục đích của việc trị liệu tâm lý
Mục đích chính của các phương pháp trị liệu tâm lý đó là điều trị. Các chuyên gia trị liệu tâm lý sẽ giúp người bệnh giải quyết những vấn đề khó khăn về tâm lý. Bên cạnh đó còn giúp người bệnh có thể ổn định sức khỏe, tâm thần, nâng cao cuộc sống và điều chỉnh được những rối loạn về cảm xúc. Dưới đây là một số mục đích mà việc trị liệu tâm lý đem lại cho người bệnh:
- Nâng cao khả năng cảm thông, chia sẻ, thấu hiểu, giúp người bệnh có thể hiểu được những vấn đề mà mình đang gặp phải. Từ đó có ý thức hợp tác tốt trong quá trình tiến hành trị liệu.
- Giúp trẻ có thể bổ sung và nâng cao các kỹ năng, đủ khả năng để đối phó và vượt qua những khó khăn gặp phải trong cuộc sống.
- Người bệnh có thể tự mình tìm ra những phương pháp thay đổi nhận thức, cảm xúc và những hành động không tốt cho xã hội.
- Giúp người bệnh nâng cao ý thức về thể chất và sức khỏe.
3. Các liệu pháp tâm lý phổ biến hiện nay
Hiện nay có rất nhiều các liệu pháp trị liệu tâm lý được ứng dụng lâm sàng. Trong đó, phổ biến nhất là các liệu pháp mà Giáo dục đặc biệt Tâm An cập nhật dưới đây.
3.1 Liệu pháp hành vi
Liệu pháp hành vi có tên tiếng anh là Behavior Therapy. Đây là phương pháp tập trung vào những hành động có thể quan sát được và không quan tâm nhiều đến tư duy cũng như nhận thức cảm xúc của người bệnh. Liệu pháp được ra đời từ rất lâu và hỗ trợ người bệnh thoát khỏi những hành vi sai lệch, không lành mạnh, tự gây tổn thương đến bản thân.
Phương pháp này còn được áp dụng hiệu quả với hội chứng rối loạn tâm thần và tăng động giảm chú ý, rối loạn ám ảnh bị cưỡng chế hay có thể là rối loạn ăn uống. Ở liệu pháp này, các chuyên gia bằng hành động sẽ tạo ra những kích thích nhằm tạo nên các phản xạ có điều kiện. Từ đó, những trẻ bị bệnh sẽ dần thay đổi những hành vi sai lệch của bản thân và trở nên chín chắn trong các hành vi của cuộc sống. Đặc biệt, liệu pháp hành vi còn bao gồm một số liệu pháp nhỏ khác để có thể phù hợp với nhiều đối tượng bệnh nhân khác nhau.
3.2 Liệu pháp nhận thức
Liệu pháp nhận thức có tên tiếng anh là Cognitive Therapy. Đây là phương pháp trị liệu nhằm hỗ trợ điều chỉnh những suy nghĩ của bệnh nhân trong ngắn hạn. Việc tập trung vào những suy nghĩ trong đầu sẽ giúp người bệnh có thể khắc phục những nhận thức tiêu cực, suy nghĩ không phù hợp. Từ đó sẽ giúp họ có thể giải tỏa và giảm thiểu những cảm xúc và thực hiện những hành vi đúng đắn hơn. Thay vì tìm hiểu những chuyện gây tổn thương trước kia, các chuyên gia thường tập trung giải quyết những vấn đề người bệnh thường gặp ở hiện tại.
3.3 Liệu pháp hành vi – nhận thức (CBT)
Trong khoảng thời gian gần đây, liệu pháp trị liệu tâm lý hành vi – nhận thức là một trong các phương pháp trị liệu tâm lý phổ biến và được sử dụng rộng rãi. Các chuyên gia thường sử dụng phương pháp này sẽ điều chỉnh các vấn đề về rối loạn tâm thần và một số bệnh lý như lo âu, rối loạn cảm xúc, ám ảnh, rối loạn hành vi, nhân cách.
Thông qua liệu pháp hành vi – nhận thức (CBT), người bệnh sẽ được thay đổi các suy nghĩ tiêu cực hay không tốt cho bản thân về các mặt của cuộc sống. Thay vào đó, họ sẽ có thể nhìn nhận và đánh giá những sự việc xung quanh thực tế và chuẩn nhất. Chính những suy nghĩ tiêu cực đó sẽ ảnh hưởng và chi phối mạnh mẽ đến hành vi, suy nghĩ của người bệnh và gây ra nhiều vấn đề trong công việc và quan hệ. Liệu pháp CBT cũng có nhiều liệu pháp khác để có thể đáp ứng cho từng đối tượng khác nhau.
3.4 Liệu pháp hệ thống
Liệu pháp hệ thống tên tiếng anh là Systemic Psychotherapy. Đối với liệu pháp này, các chuyên gia trị liệu sẽ thay đổi dần những ảnh hưởng của hệ thống đối với mỗi cá thể để có thể giúp người bệnh thay đổi suy nghĩ, thái độ và cảm xúc. Những cá thể đó có thể là gia đình, đồng nghiệp hoặc bạn bè. Liệu pháp này rất có hiệu quả trong việc giải quyết những vướng mắc, mâu thuẫn, giúp mọi người có thể hiểu rõ hơn về tâm lý của người bệnh.
Liệu pháp hệ thống được xây dựng dựa trên quan niệm rằng mỗi cá nhân là một phần của hệ thống và hệ thống đó luôn có tác động đến họ. Đối với những gia đình đều bị rối loạn tâm lý do di truyền hay do sống chung cũng đều có thể áp dụng liệu pháp trị liệu hệ thống. Nếu các chuyên gia tập trung trị liệu độc lập sẽ không đem đến hiệu quả cao so với việc tiếp cận trị liệu cho mọi thành viên trong gia đình.
3.5 Liệu pháp phân tâm học
Liệu pháp phân tâm học được tiến hành dựa vào lý thuyết về phân tâm học và dựa vào ngôn ngữ khi giao tiếp. Liệu pháp chỉ ra rằng những động lực vô thức thường có tác động đến hành vi của con người. Bên cạnh đó, cảm xúc bất ổn trong con người cũng bắt đầu từ những sự vô thức và có ý thức.
Lý thuyết cũng nhấn mạnh rằng những sự kiện lúc còn nhỏ có ảnh hưởng rất lớn đến sự hình thành và phát triển tính cách của con người. Do vậy, các bác sĩ trị liệu sẽ thông cảm và lắng nghe những chia sẻ của người bệnh và điều trị đúng hướng. Các bệnh lý như rối loạn tâm thần, rối loạn nhân cách, hội chứng Self-harm thường được áp dụng liệu pháp này. Quy trình trị liệu đối với phương pháp này sẽ thường kéo dài mỗi tuần 3 – 5 buổi và trong 1 năm.
Trong bài viết này, Trung tâm hỗ trợ phát triển hòa nhập Hoa Hướng Dương đã cùng các bạn tìm hiểu về khái niệm của tâm lý trị liệu và một số phương pháp trị liệu tâm lý phổ biến. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp các bạn có thể hiểu rõ hơn và lựa chọn được những nơi hỗ trợ trị liệu hiệu quả cho con trẻ. Nếu còn những thắc mắc nào, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được giải đáp nhé.
Tin liên quan