Sửa ngọng cho trẻ là điều cần phải thực hiện ngay từ khi trẻ còn nhỏ để có thể khắc phục kịp thời và tránh được những khó khăn trong giao tiếp về sau. Tình trạng nói ngọng khiến trẻ nhỏ phát âm không đúng, gây khó hiểu là thói quen ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của bé sau này. Vậy sửa nói ngọng như thế nào để đạt được hiệu quả? Bài viết dưới đây Trung tâm hỗ trợ phát triển hòa nhập Hoa Hướng Dương sẽ giới thiệu 5 cách sửa nói ngọng đơn giản và hiệu quả nhất.
1.Vì sao trẻ bị nói ngọng?
Nói ngọng là tình trạng trẻ bị rối loạn ngôn ngữ. Thông thường, ngôn ngữ sẽ được hình thành nhờ vào những tác động của một số yếu tố bên ngoài. Để biết cách sửa ngọng cho trẻ thì chúng ta cần nắm rõ các nguyên nhân gây nên tình trạng nói ngọng ở trẻ.
1.1 Nguyên nhân bẩm sinh
Hiện tượng nói ngọng ở trẻ có thể do một số bệnh bẩm sinh như sứt môi hở hàm ếch, tật chẻ vòm. Hoặc do được phát âm có cấu tạo bị dị dạng, đầy lưỡi, lưỡi ngắn hay miệng bị tổn thương bẩm sinh. Ngoài ra, cấu tạo của thính giác không tốt, trẻ nghe kém, không có khả năng nghe hoặc không nghe được, không nghe rõ dẫn đến sử dụng sai từ làm rối loạn ngôn ngữ và gây ra hiện tượng bị ngọng cho bé.
1.2 Nguyên nhân khác
Ngoài nguyên nhân bẩm sinh thì cũng còn một số nguyên nhân khác khiến các bậc cha mẹ phải sửa nói ngọng cho bé. Nguyên nhân đầu tiên đó là do trẻ thường xuyên ngậm núm vú giả. Đây là nguyên nhân đã được chứng minh bởi nhiều nhà khoa học. Khi trẻ ngậm núm vú giả quá nhiều trong thời gian dài sẽ làm lưỡi xuất hiện tình trạng lè ra phía ngoài như thói quen. Do đó khi phát âm sẽ bị chệch đi vì lưỡi thường đưa ra phía ngoài.
Nguyên nhân tiếp theo đó chính là rối loạn hành vi. Rối loạn hành vi cũng được liệt kê vào một trong những nguyên nhân làm rối loạn âm thanh. Khi thường xuyên tiếp xúc với điện thoại, tivi hay thiết bị điện tử chơi game, trẻ thường học ngôn ngữ bằng hình thức nhìn – nói chứ không phải là nghe – nói như thông thường. Điều này sẽ khiến cho thính giác của trẻ không phát triển tốt, gây ra tình trạng rối loạn phát âm.
Bên cạnh đó, cấu tạo của các bộ phận trong cơ thể trẻ như lưỡi, hàm, môi hay răng chưa được hoàn thiện. Do vậy khi tập nói, đa phần trẻ sẽ bị nói ngọng và phát âm sai, không rõ ràng. Nếu bố mẹ sửa ngọng cho trẻ kịp thời thì những biểu hiện này dần dần sẽ không còn khi trẻ lớn lên. Hơn nữa khi đã lớn, các cơ quan này của trẻ cũng dần hoàn thiện hơn.
2. Gợi ý cách sửa ngọng cho trẻ đơn giản
Hiện tượng nói ngọng khiến trẻ sẽ mất tự tin và ảnh hưởng đến một số hoạt động trong cuộc sống của trẻ như học tập, giao tiếp, đọc sách,…Tuy nhiên, việc sửa ngọng cho trẻ không phải là điều khó khăn. Dưới đây sẽ là một số cách dạy trẻ hết nói ngọng mà các bậc phụ huynh có thể tham khảo.
2.1 Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với người nói ngọng
Trường hợp trẻ không bị nói ngọng sinh lý thì hầu hết các trẻ sẽ bị nói ngọng do yếu tố môi trường xã hội bên ngoài, như con bắt chước ai đó nói ngọng và lâu dài sẽ hình thành thói quen này. Vậy nên, trong quá trình nuôi dạy trẻ, các bố mẹ hãy xem những người giao tiếp thường xuyên với trẻ có ai phát âm ngọng hay không và hạn chế cho trẻ tiếp xúc với những người đó. Khi được tiếp xúc với môi trường phát âm chuẩn thì trẻ sẽ dần dẫn khắc phục và không còn nói ngọng nữa.
2.2 Sửa ngọng cho bé đều đặn mỗi ngày
Đây là cách cần có sự nỗ lực và kiên trì. Bố mẹ hãy cố gắng luyện tập và sửa nói ngọng cho bé thường xuyên để cải thiện tình trạng bị ngọng. Các bé khi giao tiếp và được nghe cách phát âm chuẩn thường xuyên và đều đặn thì sẽ có thể phát âm chuẩn theo. Bố mẹ chỉ cần dành ra từ 2 – 3 phút mỗi ngày với những bài tập ngắn để con có thể làm quen và dần dần luyện tập theo. Như vậy sẽ giúp đạt được hiệu quả nhanh chóng và cao nhất. Trong quá trình con nói sai nhiều lần, bố mẹ cũng không nên tức giận, khiến trẻ tự ti và cản trở quá trình luyện tập.
2.3 Cho bé luyện cơ miệng thường xuyên
Để kích thích con trẻ trong quá trình sửa ngọng, các bố mẹ có thể linh hoạt tổ chức một số hoạt động hoặc trò chơi để con có phần thêm hứng thú. Bạn có thể phân loại các chữ cái con thường hay phát âm bị ngọng hay không đúng, tập hợp lại và tổ chức thành những buổi học. Sau đó cho bé luyện tập cơ miệng từ 5 – 7 lần và chỉnh âm cho trẻ khi trẻ nói không chuẩn. Khi dạy học, bố mẹ cũng cần nói chậm rãi, không được nói quá nhanh để con có thể tiếp thu hiệu quả với tinh thần thoải mái nhất.
2.4 Loại bỏ thói quen xấu gây ra nói ngọng cho bé
Một số thói quen xấu mà trẻ thường xuyên mắc phải như đưa tay vào miệng, mút tay cũng gây ảnh hưởng rất lớn đến bộ phận miệng và lưỡi của trẻ. Trong trường hợp này, bố mẹ hãy cố gắng loại bỏ những thói quen xấu cho trẻ bằng cách để bé chú ý vào những việc khác và không để ý đến thói quen mút tay đó. Hoặc bố mẹ cũng có thể nhẹ nhàng nhắc nhở con với thái độ vừa phải, không quá nghiêm khắc.
2.5 Không nhại lại giọng của bé
Nhại lại giọng của bé là một trong những nguyên nhân khiến cho con trẻ nghĩ rằng đó là việc tốt và ngày càng phát huy cách nói đó. Tuy nhiên bố mẹ cũng không nên chê giọng của bé hoặc chọc bé với mọi người xung quanh. Điều này sẽ khiến bé cảm thấy xấu hổ và tự ti, lâu dài sẽ dẫn đến tình trạng không muốn nói chuyện hay giao tiếp với người khác.
Bài viết trên đây Trung tâm hỗ trợ phát triển hòa nhập Hoa Hướng Dương đã gợi ý 5 cách sửa ngọng cho trẻ đơn giản và hiệu quả nhất. Việc sửa nói ngọng cho trẻ là điều rất quan trọng và cần thiết, cần thực hiện kịp thời ngay từ khi trẻ còn nhỏ. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp các bậc phụ huynh có thể tham khảo và giúp con mình giao tiếp thật tự tin và chuẩn nhất.
Tin liên quan